Janusz Grobicki: Jakie zasady prawne obowiązują w odniesieniu do utrwalania i publikacji w mediach społecznościowych wykładów oraz wystąpień na konferencjach?
Mecenas Małgorzata Gradek-Lewandowska: W przypadku wykładów prowadzonych przez wykładowców na uczelniach, czy wystąpień na różnego rodzaju konferencjach mamy do czynienia już nie tylko z utrwalaniem cudzego wizerunku, ale także bardzo często utworu będącego chronionym przez prawo autorskie.
W zakresie publikacji wizerunku wykładowcy czy mówcy będzie mieć znaczenie czy jest on osobą publiczną, powszechnie znaną, a wystąpienie to jest wykonywaniem przez tą osobę funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych czy zawodowych. Zgodnie z art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych korzystanie z wizerunku w takim przypadku nie wymaga zgody.
Często prelegenci na konferencjach wraz ze zgodą na udział godzą się na publikacje ich wizerunku w materiałach promocyjnych i informacyjnych. Jeżeli jednak wydarzenie nie ma charakteru publicznego, a zdjęcie planujemy zamieścić w innym celu, powinniśmy od takiej osoby uzyskać zgodę na rozpowszechnianie jej wizerunku.
Jeżeli jednak mamy na myśli publikację filmów lub nagrań dźwiękowych, na których chcemy utrwalić przebieg konferencji, wykład czy szkolenie musimy wziąć pod uwagę, że dane wystąpienie może stanowić utwór i podlegać ochronie na gruncie prawa autorskiego. Wypowiedź może być utworem niezależnie od jej wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Twórcy przysługują zarówno osobiste jak i majątkowe prawa autorskie do utworu. Prawa autorskie osobiste i majątkowe ograniczają swobodę osób trzecich w korzystaniu z utworów, ale są też przepisy dające pewną swobodę w zakresie dozwolonego użytku prywatnego. Zgodnie z art. 23 prawa autorskiego „bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego”. Oznacza to, że możemy na własny użytek odsłuchać nagarnia w samochodzie czy przejrzeć w domu zdjęcia prezentacji. Niestety nie można mówić o dozwolonym użytku w ramach udostępniania nagrania czy zdjęć z wykładu w mediach społecznościowych.
Ekspertem dr. Janusza Grobickiego jest Małgorzata Gradek-Lewandowska radca prawny od 2001r., partner, certyfikowany mediator wpisana na listę Krajowej Izby Radców Prawnych, mediator sądowy Sądów Okręgowych w Warszawie, Katowicach, Lublinie, Poznaniu i Gdańsku, specjalizuje się w prawach własności intelektualnej; świadczy pomoc prawną od ponad 20 lat.
